رایزنی دیلپمات‌های ایران و اروپا در نروژ برای احیای برجام؛ موانع همچنان وجود دارند| مبادله زندانیان در راه است؟
تارنمای امواج مدیا (Amwaj.media) گزارش داد منابع متعدد مطلع از تعامل اخیر بین دیپلمات‌های ایرانی و اروپایی تایید کرده اند که این مذاکرات هفته پیش در اسلو انجام شده است.
یک منبع ارشد در تهران که خواست نامش فاش نشود در گفتگو با این رسانه، گفت علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران که همچنین معاون وزیر خارجه نیز هست، با مدیران سیاسی وزارت خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان موسوم به E ۳ دیدار کرده است.
این گزارش خاطرنشان کرد که انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این دیدار شرکت داشته و یادآوری کرده که رابرت مالی فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران به اسلو سفر نکرده است.
همچنین جزییات دستور کار این دیدار مشخص نشده است. یک منبع آگاه ارشد ایرانی به این رسانه گفت «قرار بود این یک جلسه طوفان فکری باشد. برای این که معلوم شود دیپلماسی کار می‌کند به پیام‌های مثبت بیشتری نیاز هست». یک مقام سیاسی دیگر نیز به طور جداگانه این مذاکرات را «بحث محرمانه» توصیف کرده که نشان می‌دهد موانع همچنان وجود دارند.
این رسانه خاطرنشان کرد: در حالی که برگزاری نشست در نروژ به ندرت رخ می‌دهد، اما این اولین بار نیست که این کشور اسکاندیناوی که از ملحق شدن به اتحادیه اروپا خودداری کرده میزبان مذاکرات اروپا و ایران است. منابع مختلفی به امواج مدیا گفته اند که اسلو ماه‌ها قبل نیز میزبان «مسیر دوم» مذاکرات برای کمک به یافتن راهی برای پیشبرد برنامه جامع اقدام مشترک (JCPPA) با عنوان رسمی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران بوده است.
در ادامه این گزارش آمده است: تهران در هفته‌های اخیر تلاش‌ها برای بهبود روابط با همسایگان خود را در راستای سیاست اعلام شده دولت سید ابراهیم رئیسی برای تمرکز بر منطقه افزایش داده است. پس از مذاکرات محرمانه در چین در اوایل ماه جاری، ایران و عربستان سعودی در ۱۰ مارس (۱۹ اسفند) توافق کردند که روابط خود را از سر بگیرند و سفارتخانه‌ها را ظرف دو ماه بازگشایی کنند.
به تازگی یکی از دستیاران رئیس جمهور ایران نیز اعلام کرده است که پادشاه عربستان با ابراز تمایل برای تقویت همکاری‌های اقتصادی و منطقه ای، رئیس جمهور ایران را برای یک «دیدار رسمی» دعوت کرده است. دستیار رئیسی با بیان اینکه رئیس جمهوری ایران از این دعوت که گفته می‌شود در قالب نامه بوده، استقبال کرده است، افزود: رئیس جمهور بر آمادگی ایران برای تقویت همکاری‌ها تاکید کرده است.
به غیر از عربستان، ایران در ماه‌های اخیر تعاملات محرمانه‌ای با بحرین داشته است. منابع مطلع به امواج مدیا گفته اند که این تعاملات «تبادلات به دور از تبلیغات» با تمرکز بر «مسائل اداری و بروکراتیک» را شامل شده است.
مبادله زندانیان در راه است؟
همچنین در ادامه گزارش نوشته شده که به موازات گسترش روابط منطقه‌ای ایران، نشانه‌هایی از احتمال مبادله زندانیان با آمریکا وجود دارد. سیامک نمازی دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی از سال ۲۰۱۵ به اتهامات امنیتی در تهران زندانی است. زمانی که پدر نمازی برای کمک به آزادی پسرش به ایران سفر کرد، او نیز به اتهام امنیتی بازداشت شد و سپس به مدت بیش از ۶سال در ممنوعیت سفر قرار گرفت.
این رسانه افزود: ایران سال گذشته به پدر سیامک نمازی اجازه داد برای دریافت کمک پزشکی از کشور خارج شود و در اکتبر ۲۰۲۲ به او اجازه داد از طریق عمان به امارات برود. مراد طاهباز و عماد شرقی از دیگر افراد ایرانی-آمریکایی دوتابعیتی هستند که به اتهامات امنیتی در تهران در حبس بسر می‌برند.
این گزارش افزود: با توجه به سفر اخیر رابرت مالی به قطر و سفر باقری کنی به عمان و تعامل موازی ایرانی‌ها با امارت به نظر می‌رسد که سه کانال منطقه‌ای برای آزادی نمازی پدر در پاییز گذشته فعال شده است.
پیشرفت در خصوص آژانس بین المللی انرژی اتمی
در بخشی از این گزارش آمده است: در نهایت، نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد تعامل سازنده اخیر بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) می‌تواند به برداشته شدن گام بزرگ دیگری در جهت احیای دیپلماسی به طور گسترده‌تر منجر شود.
رافائل گروسی رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سفر دو روزه خود به تهران را در چهارم مارس (۱۳ اسفند) به پایان رساند و طی آن با رئیس‌جمهور ایران، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) دیدار کرد. گروسی پس از بازگشت به وین به خبرنگاران گفت که ایران با بازگرداندن فعالیت‌های نظارتی کلیدی موافقت کرده است. به نظر می‌رسد وی به دوربین‌هایی اشاره می‌کند که در ژوئن ۲۰۲۲ از چندین سایت هسته‌ای ایران برداشته شده بودند.
او افزود که تهران همچنین با افزایش ۵۰ درصدی بازرسی‌ها از سایت غنی سازی فردو موافقت کرده است.
